Gliwice 2025: sztuka, zieleń i nowe przestrzenie dla mieszkańców – podsumowanie roku

Tego roku w Gliwicach nie da się zapomnieć. Rozpędu nabrały działania na rzecz tworzenia miasta wygodnego i bezpiecznego, w którym jest nie tylko solidna infrastruktura, dynamicznie rozwijająca się gospodarka, duży potencjał naukowy i miejsca pracy, ale także coraz więcej mieszkań na wynajem, szersza oferta usług publicznych, ciekawe możliwości spędzania czasu wolnego i ładnie urządzone miejsca do wypoczynku wśród zieleni.

Innowacje śmiało wprowadzane były w różnych dziedzinach życia, a uwaga skupiona była na potrzebach mieszkańców. – Chcę, żeby Gliwice stały się najlepszym miejscem do życia w naszej metropolii – podkreśla prezydent Gliwic, Katarzyna Kuczyńska-Budka.

Pierwsze Biennale Gliwice „Sztuka w mieście – Miasto w sztuce”

Takiego święta sztuki jeszcze w Gliwicach nie było. Biennale Gliwice pokazało, że w naszym mieście sztuka współczesna nie musi być „zamknięta” w galeriach, ale może stać się częścią codziennego życia, obecną na placach i ulicach, dostępną dla każdego. Biennale przyciągnęło około ćwierć miliona uczestników.

Biennale Gliwice to:

• 10 dni pełnych bezpłatnych wydarzeń, zorganizowanych w 30 miejscach;
• dużo dobrej muzyki (m.in. plenerowe koncerty Wiktora Waligóry, IGO, Paktofoniki, BSK, 44-100),
• ciekawe wystawy (m.in. cieszące się dużym zainteresowaniem instalacje studia Ksawery Komputery),
• interesujące działania artystów, w tym twórców lokalnych,
• mocne akcenty gliwickie, np. wystawa prac gliwiczanina Jana Śliwki, prekursora polskiej rzeźby kinetycznej (monumentalna rzeźba ręki-kciuka pozostała na stałe w miejskiej przestrzeni i stała się jednym z symboli miasta).

Inne nowości w kulturze?

• Więcej wydarzeń bezpłatnych i dwa razy więcej uczestników imprez niż w 2024 roku.
• Dni Gliwic z koncertami Agnieszki Chylińskiej, Oskara Cymsa i urodzinami ulicy Zwycięstwa.
• Gliwicka Nagroda Literacka z gościem specjalnym – noblistką Olgą Tokarczuk.
• Festiwal Literatury Dziecięcej PSTRYK współtworzony przez Dziecięcą Radę Programową.
• Gliwice Film Fest – konkurs dla młodzieży organizowany we współpracy z reżyserem Bartkiem Balą.
• Reaktywacja Gliwickich Spotkań Teatralnych – spektakle m.in. Mai Kleczewskiej, Mateusza Pakuły, Marcina Hycnara, Michała Siegoczyńskiego i Piotra Tomaszuka.
• Więcej seansów kina plenerowego.
• „Polityka kulturalna dla Gliwic”, która powstaje we współpracy z Fundacją Stocznia, mieszkańcami, twórcami, organizacjami pozarządowymi i instytucjami kultury (na otwartym spotkaniu w grudniu zaprezentowaliśmy projekt dokumentu).

Więcej miejsca na kulturę

Na to czekaliśmy od wielu lat – rusza modernizacja Ruin Teatru Victoria, które będą mogły działać przez cały rok. Ogłoszony został przetarg na ich rewitalizację w systemie „zaprojektuj i wybuduj”. To pierwszy etap zmian w tym miejscu.
Ruiny Teatru Victoria staną się centrum nowej Gliwickiej Strefy Kultury, która obejmie też docelowo otoczenie obiektu, m.in. Aleję Przyjaźni (założenia są tworzone w ramach Metropolitalnej Szkoły Prototypowania).

Ponadto m.in.:

• na kulturę przeznaczono lokal przy ul. Zwycięstwa 36 – prezentowane były tam już wystawy podczas Biennale Gliwice, odbyły się kreatywne warsztaty dla 360 dzieci ze szkół podstawowych, trwają przygotowania do urządzenia miejskiej galerii sztuki;
• otworzono nową, dobrze wyposażoną bibliotekę przy ul. Rubinowej (w budynku ZSP nr 13), która może być także miejscem spotkań mieszkańców;
• zbudowany został Okrąglak na placu Grunwaldzkim – obiekt gastronomiczny, w którym mogą odbywać się także imprezy kulturalne i spotkania (podpisana jest umowa z najemcą).

Miasto-ogród

Zieleń bliżej każdego z nas i coraz więcej miejsc do odpoczynku – to założenie jest krok po kroku realizowane. Kompleksowe zmiany w miejskiej przestrzeni są kreowane i koordynowane przez Biuro Urbanisty Miasta. Swoje propozycje zgłaszają też mieszkańcy, m.in. w ramach Gliwickiego Budżetu Obywatelskiego czy Gliwickiej Inicjatywy Lokalnej.

Na terenach miejskich posadzono 160 tys. roślin, w tym około 2500 drzew.

Przykładowe nowe działania:

• przy ul. Jasnej powstaje pierwszy ogólnodostępny sad miejski, w którym rosnąć będzie prawie 50 drzew owocowych;
• powstał park kieszonkowy przy ul. Pliszki, tworzymy plan kolejnych w różnych częściach miasta;
• odbrukowane miejsca przeznaczamy na zieleń (np. na ulicach Zygmunta Starego, Łabędzkiej i Czapli);
• w Łabędach i w dzielnicy Obrońców Pokoju założone zostały łąki kwietne;
• opracowujemy Standardy Zieleni Miejskiej, porządkujące zasady projektowania i utrzymania zieleni w całym mieście;
• trwa inwentaryzacja przyrodnicza tzw. użytków ekologicznych, czyli obszarów o potencjalnie dużych wartościach przyrodniczych (przy ujściu Kłodnicy do Dzierżna i tzw. Łąk Kłodnickich).

Urządzane są miejsca do relaksu i rekreacji wśród zieleni:

• wygodne miejsce do wypoczynku powstało m.in. nad stawem Emil w Ligocie Zabrskiej;
• jesteśmy gotowi do rozpoczęcia prac na terenie pomiędzy ul. Góry Chełmskiej a Nadrzeczną (teren przy ogródkach działkowych z aleją i stawem);
• finalizujemy przygotowania do zagospodarowania terenu wokół stawu Szuwarek w Łabędach oraz zespołu boisk wielofunkcyjnych (kończymy projektowanie);
• trwają przygotowania do gruntownej przebudowy Kąpieliska Leśnego, kompleksowej przebudowy ośrodka wypoczynkowego w Czechowicach i urządzenia tzw. alei Noworybnickiej dla pieszych i rowerzystów pomiędzy ul. Kochanowskiego a Toruńską, (zaktualizowany został projekt, ograniczając ingerencję w ogródki działkowe).
• jest nowy miejski program dotacji dla Rodzinnych Ogrodów Działkowych (ROD), przeznaczonych na inwestycje i modernizacje w przestrzeniach wspólnych.