Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa rodzić może różnorakie konsekwencje prawne: zarówno z zakresu prawa cywilnego, jak i prawa karnego. Czyn naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa może zarazem podpadać pod różne przepisy karne, z czego najistotniejszy jest art. 23 u.z.n.k. – wprost odnoszący się do tajemnicy przedsiębiorstwa, oraz art. 266 § 1 k.k. – typizujący naruszenie tajemnicy służbowej. Sankcja karna jest tu przy tym jednakowa i przybrać może postać nawet pozbawienia wolności do 2 lat.
Tajemnica przedsiębiorstwa – art. 11 u.z.n.k.
Kwestia tajemnicy przedsiębiorstwa uregulowana jest w Ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (u.z.n.k.). Jak wynika z art. 11 ust. 2 tej ustawy, „Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności”.
Aby zatem dana informacja została uznana za tajemnicę przedsiębiorstwa, muszą być spełnione następujące warunki:
-
informacja ma charakter poufny,
-
ma pewną wartość gospodarczą oraz
-
poddana została przez przedsiębiorcę odpowiednim działaniom w celu zachowania stanu poufności.
Przestępstwo naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa – art. 23 u.z.n.k.
W przepisie art. 23 u.z.n.k. zawarte zostały de facto trzy typy przestępstwa naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa. Zgodnie z treścią ust. 1 „Kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi w stosunku do przedsiębiorcy, ujawnia innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli wyrządza to poważną szkodę przedsiębiorcy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”. Niezależnie zatem od samego faktu naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa, warunkiem odpowiedzialności karnej jest tutaj obowiązek zachowania danych informacji w poufności, co do zasady wynikają z umowy z przedsiębiorcą.
Zgodnie tymczasem z art. 23 ust. 2 u.z.n.k., „Tej samej karze podlega, kto, uzyskawszy bezprawnie informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, ujawnia ją innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej”. Zwrot „ta sama kara” oznacza rzecz jasna karę grzywny, karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Istota tego przestępstwa sprowadza się natomiast do bezprawnego pozyskana relewantnych informacji.
Wreszcie, w myśl art. 23 ust. 3 u.z.n.k., „Karze określonej w ust. 1 podlega, kto ujawnia lub wykorzystuje informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, z którą zapoznał się, biorąc udział w rozprawie lub w innych czynnościach postępowania sądowego dotyczącego roszczeń z tytułu czynu nieuczciwej konkurencji polegającego na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa albo przez dostęp do akt takiego postępowania, jeżeli w postępowaniu tym została wyłączona jawność rozprawy”. W tym przypadku odpowiedzialność karna grozi przede wszystkim stronom odnośnego postępowania.
Przestępstwo naruszenia tajemnicy służbowej – art. 266 § 1 k.k.
Informacja stanowiąca tajemnicę przedsiębiorstwa może jednocześnie stanowić tajemnicę służbową. Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa może tym samym rodzić odpowiedzialność karną zarówno z art. 23 u.z.n.k., jak i art. 266 § 1 k.k., co przekładać się będzie na kumulatywną kwalifikację zachowania sprawy z obu tych przepisów.
Jak wynika tymczasem z art. 266 § 1 k.k. „Kto, wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu na siebie zobowiązaniu, ujawnia lub wykorzystuje informację, z którą zapoznał się w związku z pełnioną funkcją, wykonywaną pracą, działalnością publiczną, społeczną, gospodarczą lub naukową, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”. Podobnie zatem jak w przypadku czynu opisanego w art. 23 ust. 1 u.z.n.k., odpowiedzialność karna za naruszenie tajemnicy służbowej warunkowana jest ustawowym bądź umownym obowiązkiem zachowania danych informacji w poufności.
Uwagi końcowe
Zaznaczyć należy, że w obu przypadkach odpowiedzialność karna przewidziana została za działanie umyślne. Sprawca musi mieć tym samym świadomość, iż ujawniane bądź wykorzystywane informacje stanowią tajemnice przedsiębiorstwa danego podmiotu.
Co równie istotne, ściganie wskazanych wyżej przestępstw następuje na wniosek pokrzywdzonego. Warto skonsultować się zatem z adwokatem, jak przygotować odpowiedni wniosek.
Patron merytoryczny artykułu:
Adwokat Kraków dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
Adwokat Prawo Karne • kancelaria Kraków
Rynek Dębnicki 6/3a,
30-319 Kraków
+48 12 307 21 26
kancelaria@karh.pl
Polecamy również: