Małżonkowie w różnych sytuacjach życiowych podejmują decyzję o rozdzielności. Najczęściej wynika ona z chęci zachowania bezpieczeństwa finansowego rodziny, gdy jedno z małżonków podejmuje ryzykowne kroki lub działa w spółce. Czasami także dysproporcje w zarobkach lub niemożność dogadywania się w sferze finansowej są powodem ustanowienia rozdzielności majątkowej. Warto wcześniej dowiedzieć się, jakie skutki niesie podjęcie decyzji o rozdzielności. Są one różne – zarówno w trakcie trwania małżeństwa, jak i po ewentualnym rozwodzie.
Majątek wspólny i majątki osobiste małżonków
Warto przypomnieć sobie, że niektóre przedmioty majątkowe należą do majątku wspólnego małżonków, a inne – do ich majątków osobistych. Określa to dokładnie Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Zgodnie z nim już od momentu zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami wspólność ustawowa. Dotyczy ona przedmiotów nabytych przez żonę i/lub męża w trakcie trwania małżeństwa. Zaliczamy do majątku wspólnego zwłaszcza (za art. 31 § 1):
- „pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,
- dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków,
- środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków,
- kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych”.
Pozostałe przedmioty majątkowe należą do majątków osobistych małżonków. I są to (art. 33):
- „przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej,
- przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił,
- prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom,
- przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków,
- prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie,
- przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość,
- wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków,
- przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków,
- prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy,
- przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej”.
Jak więc widać, rozdzielność majątkowa dotyczyć będzie składników majątkowych nabywanych już po zawarciu małżeństwa – bowiem to, co zgromadzili małżonkowie przed ślubem, i tak jest tylko ich. W przypadku małżeństwa mamy więc w sumie 3 majątki: osobisty żony, osobisty męża i wspólny.
Zobacz też: https://www.rozwodowy.pl/skutki_rozdzielnosci_majatkowej,174,p.html
Dochody z działalności a rozdzielność
W wielu małżeństwach decydujących się na rozdzielność majątkową jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą. Jeśli taka firma została nabyta z majątku wspólnego, to po podziale zostanie podzielona między żonę i męża. Dodatkowo dochody z takiej działalności uzyskane w trakcie trwania wspólności także przynależą do majątku wspólnego. W tym sensie działalność jest „wspólna”. To ma istotne znaczenie w wielu przypadkach, gdy małżonek inwestujący w swoją firmę jest przekonany, że wszystkie profity finansowe z nią związane przypadną tylko jemu.
Nie jest łatwe jednak rozliczenie takiej działalności, bo trudno ustalić, do kogo należą poszczególne składniki majątkowe w małżeństwie – mieszają się w nim przecież wszystkie majątki (wspólny i osobiste). Da się mimo to zazwyczaj określić, że po rozdzielności majątkowej firma jednego małżonka staje się współwłasnością żony i męża.
Zobacz też: https://www.rozwodowy.pl/jak-w-trakcie-malzenstwa-uzyskac-rozdzielnosc-majatkowa,876,p.html
Bibliografia: