Badania z użyciem najnowszych technologii, m.in. tomografii komputerowej, skanera 3D i lasera, mogą rzucić nowe światło na wiedzę dotyczącą schorzeń, diety, a nawet stresu osób żyjących niemal pół tysiąca lat temu.
Badania czaszek z Muzeum w Gliwicach
To pierwsze w Polsce tego typu badania, w których zaawansowana diagnostyka stomatologiczna może pomóc w badaniu przeszłości. "Zęby, czyli najtwardsza ludzka tkanka, to archiwum całego życia człowieka, także tego sprzed pięciu wieków. Teraz będziemy mogli do niego zajrzeć” – zapowiada lek. dent. Marta Szymańska-Pawelec.
Cmentarzysko przypadkowo odkryte w Gliwicach, w latach 2011 - 2013, podczas budowy Drogowej Trasy Średnicowej, to jedno z najgłośniejszych w ostatnich latach znalezisk archeologicznych w Polsce. Wszystko za sprawą atypowych grobów, które nosiły znamiona pochówku antywampirycznego. O znalezisku mówiono na całym świecie. Przeniknęło ono nawet do popkultury. Wątek „wampirów z Gliwic” pojawił się m.in. w amerykańskim serialu „The Strain”. Sam cmentarz okazał się być nekropolią dla osób odrzuconych, wyklętych ze społeczności. Z kolei kilkanaście nietypowych grobów, które przypisywano wampirom, należało do skazańców ściętych mieczem przez kata, którym następnie – tak jak w pochówku antywampirycznym – umieszczono głowy między nogami. Legenda jednak pozostała. Tym bardziej, że naukowcy nie wykluczają, że za formą pochówku stały ówczesne wierzenia, przesądy i zwyczaje. Teraz dodatkowe światło na życie i losy skazańców mogą rzucić zaplanowane na 14 czerwca badania.
Ciekawe wyników badań jest Muzeum w Gliwicach, które odpowiadało za prace wykopaliskowe.
– Tego typu badania znalezisk wykonamy po raz pierwszy w historii naszego Muzeum. Wiążemy z nimi więc sporo nadziei i sami jesteśmy ciekawi wyników. To swoisty eksperyment, dzięki któremu przekonamy się, czy nowoczesna stomatologia może nam pomóc jeszcze lepiej poznać życie i codzienność osób żyjących w pod koniec XV i na początku XVI wieku - mówi archeolog Monika Michnik, kierownik Działu Archeologii z Muzeum w Gliwicach, która weźmie udział w badaniach.
Badania czaszek z Muzeum w Gliwicach odbywają się w ramach projektu popularnonaukowego „Dentyści dla Nauki”, który zainicjowało centrum stomatologiczne Dentim Clinic Medicover w Katowicach. Zakłada on merytoryczną współpracę dentystów z różnymi ośrodkami badawczymi i muzealnymi na Śląsku i nie tylko. Zaplanowane na 14 czerwca badania mają charakter pilotażowy.
- Dysponujemy unikalną technologią, która od lat ratuje zęby tysiącom naszych pacjentów. Ta sama technologia, ale i nasza wiedza, podobnie jak w wielu innych krajach, może być także wykorzystana do poznawania historii człowieka, którą w naszym przypadku jesteśmy w stanie wyczytać z zębów. Jestem przekonany, że taka niecodzienna współpraca przysłuży się nauce – mówi dr Sebastian Pawelec.
- 14 - 19 czerwca 2022