Oświata i wychowanie – działy budżetowe nr 801 i 854 – od lat są tymi, na które samorządy przeznaczają nawet ponad 1/3 zaplanowanych na dany rok wydatków. Tak dzieje się w Gliwicach, w których stanowią one największy wydatek bieżący w strukturze przyszłorocznego budżetu naszego miasta (36,79%). W 2024 roku zaplanowano na nie ponad 515 mln zł i kwoty tej po raz kolejny nie pokryje (choć powinna) przyznawana z budżetu państwa subwencja oświatowa. Do edukacji gliwicki samorząd będzie musiał dołożyć 138 mln zł.
Plany finansowe względem oświaty w Gliwicach
Zaplanowana na przyszły rok kwota subwencji oświatowej dla Gliwic w wysokości 361 mln zł została przyjęta zgodnie z otrzymanym pismem Ministra Finansów. Mimo że jest o kilkadziesiąt milionów złotych wyższa od planowanego wykonania w obecnym roku (wynoszącego 304 mln zł), zdecydowanie nie pokryje ona wszystkich wydatków w gliwickiej oświacie Anno Domini 2024. Ich zasadniczą część stanowią wynagrodzenia dla nauczycieli, które od 1 stycznia 2024 r. powinny wzrosnąć o 12,3%. Ale nie tylko. Pieniądze muszą także wystarczyć na wypłaty dla pracowników administracji, obsługi świetlic czy stołówek.
W projekcie przyszłorocznego budżetu na pensje w gliwickiej oświacie zaplanowano ponad 389 mln zł.
I choć poprzedni już rząd deklarował samorządom, że subwencja oświatowa na 2024 rok pokryje planowane koszty wynagrodzeń w oświacie i podwyżki dla nauczycieli, to widać, że przyznana naszemu miastu kwota jest na to wciąż niewystarczająca. Tak dzieje się od lat. Środki przekazywane z budżetu państwa na oświatę są za małe, a luka między subwencją oświatową a potrzebami sektora edukacji powiększa się.
Obciążenia finansowe dla Gliwic
Konstruując przyszłoroczny budżet, Gliwice musiały znaleźć własne środki na lukę oświatową. Dofinansowanie edukacji z miejskiego portfela oszacowano na poziomie 138 mln zł.
To nie jedyne obciążenie dla finansów miasta, bo w rachubę wchodzą jeszcze lawinowo rosnące koszty utrzymania placówek oświatowych. By pokryć koszty działalności jednostek oświaty i choć częściowo zniwelować wpływ rosnących cen energii, usług i materiałów, samorząd stara się oszczędzać środki finansowe, przeprowadzając np. tzw. wspólne zamówienia publiczne.
Od 2018 do 2024 roku gliwicki samorząd dopłaci do edukacji niemal 788 mln zł.
Tylko dzięki dopłatom z miejskiego budżetu udaje się utrzymać tak dużą liczbę szkół i innych placówek edukacyjnych oraz zapewnić wysoki poziom nauczania. Pamiętajmy jeszcze, że na tym nie koniec. Warto zwrócić uwagę na inwestycje w gliwickiej oświacie, wykonane termomodernizacje budynków oświatowych, zmodernizowane lub wybudowane od podstaw hale sportowe i boiska przyszkolne oraz całe nowe obiekty oświatowe. Koszty tych przedsięwzięć w znacznej mierze pokrywa miasto.
