Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność, które nastąpiło automatycznie wraz z nowym rokiem, wywołuje wiele wątpliwości natury prawnej. Komplikuje to pracę urzędnikom samorządowym realizującym przepisy znowelizowanej ustawy.
Możliwość uzyskania zaświadczenia
Przypomnijmy, że nowelizacja ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, podpisana 31 grudnia przez Prezydenta RP, wprowadziła m.in. dodatkową możliwość uzyskania zaświadczenia potwierdzającego przekształcenie – na odpłatny (50 zł opłaty skarbowej) wniosek właściciela lokalu, uzasadniony potrzebą jego zbycia. Zaświadczenie wydawane będzie przez urząd miasta lub gminy w terminie 30 dni od daty złożenia wniosku. Aby otrzymać zaświadczenie w tym szczególnym trybie, konieczne jest także przedłożenie wraz z wnioskiem aktu notarialnego umowy przedwstępnej zbycia lokalu.
Tyle mówią suche przepisy. Z opublikowanej 11 stycznia przez Krajową Radę Notarialną dogłębnej analizy prawnej, dokonanej przez organy samorządu notarialnego i sądy wieczystoksięgowe wynika jednak, że nie ma w ogóle potrzeby uzyskania zaświadczenia w przypadku chęci sprzedaży lokalu - zauważa Aleksandra Wysocka, naczelnik Wydziału Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miejskiego w Gliwicach.
Czy właściciele otrzymają zaświadczenie z opóźnieniem?
Przychylenie się przez ustawodawcę do stanowiska Krajowej Rady Notarialnej byłoby bardzo pożądane przez samorządy. Znacząco usprawniłoby bowiem pracę urzędników zajmujących się sferą przekształcania.
Już teraz, na starcie 2019 roku, w samych tylko Gliwicach do urzędu wpływa średnio kilkanaście takich odpłatnych wniosków dziennie. Jeśli będzie tak dalej, niemożliwe będzie wydanie zaświadczeń dla ogółem 35 tys. właścicieli lokali w zaplanowany wcześniej sposób – podkreśla Aleksandra Wysocka.
Wydanie zaświadczenia dla jednego lokalu musi być bowiem poprzedzone przeanalizowaniem całej dokumentacji nieruchomości pod kątem spełniania przesłanek ustawowych do przekształcenia.
Cała ta sytuacja i jej kontekst prawny świadczą tylko o tym, że nowelizacja ustawy w zakresie przyspieszonego trybu wydawania zaświadczeń była nieprzemyślana i nieskonsultowana z prawnikami – ocenia Adam Neumann, zastępca prezydenta Gliwic zajmujący się sferą mieszkalnictwa w mieście.
Wprowadzono zamieszanie, które wzburzonym mieszkańcom miasta muszą dziś wyjaśniać samorządy – dodaje.
Pozostaje mieć nadzieję, że stanowisko Krajowej Rady Notarialnej z 11 stycznia br. podzielą referendarze Sądu Rejonowego w Gliwicach, którzy decydują o wpisaniu zmian do ksiąg wieczystych. Tekst stanowiska KRN-u dostępny jest na stronie www.krn.org.pl.