Muzeum w Gliwicach stacjonarnie i on-line

Muzeum w Gliwicach zaprasza nas na wydarzenia zarówno stacjonarne, jak i on-line.

Gliwice znane i nieznane. Tom VI. Łabędy i Szobiszowice

Długo oczekiwany, szósty tom niezwykle popularnej i cenionej przez miłośników historii i zabytków serii "Gliwice znane i nieznane" wydawanej przez Muzeum w Gliwicach od wtorku, 16 lutego można zakupić w Willi Caro, a już dziś w muzealnej Naszej księgarni. W najnowszej publikacji zajmujemy się historią dwóch gliwickich dzielnic: Łabęd i Szobiszowic, którym poświęcono kolejno XV i XVIII edycją Gliwickich Dni Dziedzictwa Kulturowego. Redaktorami VI tomu serii są gliwiccy muzealnicy: Monika Michnik, archeolog i Damian Recław, historyk.

- Dzieje Gliwic i ziemi gliwickiej odkrywać można na wiele sposobów, o czym świadczą realizowane nieprzerwanie od lat 18 Gliwickie Dni Dziedzictwa Kulturowego. Ich pokłosiem jest seria – złożona z tematycznych przewodników, wyczerpująco opisujących zabytki miasta, w tym również takie, które nie są znane lub wręcz niedostępne dla mieszkańców. Przewodniki odsłaniają przed nami kolejne, często fascynujące wątki historii i kultury naszego miasta. Tym razem dwie dzielnice miasta, które miały kapitalne znaczenie dla jego rozwoju – Łabędy i Szobiszowice – mówi Grzegorz Krawczyk, dyrektor Muzeum w Gliwicach.

Książkę, w cenie 40 zł nabyć można w muzealnej Naszej księgarni.

Red. Damian Recław i Monika Michnik
Red. językowa i korekta: Anna Zygmanowska
Projekt graficzny i skład: Lechosław Węglorz
Wydanie pierwsze
ISBN 978-83-958939-2-6
Wydawca: Muzeum w Gliwicach 2020
Stron: 257

Piątek, 19 lutego 2021, Muzeum on-line (YouTube), godz. 18.00

Polski modernizm na Śląsku. Architektura dla nowoczesnego człowieka, czyli o czym mogą nam opowiedzieć budynki.

Międzywojenne województwo śląskie stanowiło nie tylko jedno z najbardziej zindustrializowanych i zurbanizowanych centrów II Rzeczpospolitej, ale też obszar, w którym na wielką skalę prowadzono inwestycje budowlane, wznosząc gmachy użyteczności publicznej, które stanowiły materialny wyraz odradzającego się, nowoczesnego polskiego państwa. Sięgano do wytycznych ruchu nowoczesnego w architekturze, dążąc do tworzenia funkcjonalnych, pełnych światła i powietrza obiektów. Powstawały szkoły, przedszkola wraz z ogrodami jordanowskimi, banki, budynki urzędów, szpitale, sanatoria, zespoły rekreacyjne z basenami, lotniska, a także nowe dzielnice mieszkaniowe i pierwsze niebotyki. Nie dziwi więc fakt, że Śląsk w tym okresie był określany przez wielu drugą Ameryką! Świetne przykłady polskiej, międzywojennej architektury modernistycznej w regionie uwiecznione zostały na fotografiach Jana Bułhaka, które oglądać możemy na wystawie w Czytelni Sztuki: "Śląsk w obrazach fotograficznych Jana Bułhaka". O wybranych przykładach z nich opowie podczas wykładu on-line Anna Syska - historyczka i popularyzatorka architektury.

Wykład towarzyszy wystawom czasowym "Fedruję Śląski krajobraz... Rafał Malczewski – Antoni Wieczorek" oraz "Śląsk w obrazach fotograficznych Jana Bułhaka"

Anna Syska – historyczka i popularyzatorka architektury. Współautorka i redaktorka kilku książek, autorka kilkudziesięciu artykułów naukowych. Wśród jej zainteresowań znajdują się przede wszystkim architektura XX wieku, budownictwo sportowe oraz architektura koncernu Bata. Miłośniczka żelbetu. Prowadzi popularny profil na Instagramie @to_tylko_architektura. Obecnie pracuje na stanowisku Miejskiego Konserwatora Zabytków w Tychach. W tym tygodniu ukaże się jej książka "Spodek w Zenicie. Przewodnik po architekturze lat 1945–1989 w województwie śląskim", której wydawcą jest Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki.

Organizator: Muzeum w Gliwicach

Sobota, 20 lutego 2021, platforma ZOOM, godz. 11.00

Czarny, Biały i Zielony Śląsk – sobotnie warsztaty on-line

W najbliższą sobotę, 20 lutego, o godz. 11.00 zapraszamy dzieci, ale też osoby dorosłe, na zajęcia on-line towarzyszące wystawom w Willi Caro "Fedruję śląski krajobraz - Rafał Malczewski – Antonii Wieczorek" oraz "Polska w obrazach fotograficznych Jana Bułhaka", których kuratorem jest Marek Meschnik. Podczas spotkania, z pomocą specjalnie opracowanej mapy, opowiemy o międzywojennym województwie śląskim, które latach 1922-1939 stanowiło jedno z najbardziej zindustrializowanych i zurbanizowanych centrów II Rzeczpospolitej. Pomimo tego, że było to wówczas najmniejsze województwo w Polsce, a terytorium plebiscytowe przyznane Polakom po powstaniach śląskich i plebiscycie stanowiło zaledwie jedną trzecią całości, to właśnie tutaj znajdowało się większość górnośląskich kopalń i hut. Błędem byłoby jednak utożsamianie tzw. polskiego Śląska jedynie z "cierpkim pięknem" czarnej, industrialnej ziemi. W jego granicach znajdowała się bowiem cała mozaika terytorialna – od regionu górniczego (Czarny Śląsk), jasnych gleb lublinieckich (Biały Śląsk) aż po piękno zachodniego krańca Beskidów (Zielony Śląsk). Podczas zajęć poświęconych dziejom Śląska w dwudziestoleciu międzywojennym opowiemy, jak doszło do wprowadzenia tego, nieistniejącego już dzisiaj, podziału naszego regionu. Przyjrzymy się polityce władz w stosunku do tego niezwykle bogatego w zasoby naturalne terenu. Dzięki przykładom z prozy Poli Gojawiczyńskiej, Gustawa Morcinka czy refleksjom ks. Emila Szramka poznamy mozaikę narodowościową Śląska oraz jego specyfikę. Dzięki mapie polskiego Śląska, którą wykorzystamy podczas zajęć, poznamy rozmieszczenie najważniejszych zakładów przemysłowych biorących udział w tworzeniu gospodarki II RP, a także osoby, które związane były z poszczególnymi miastami i kształtowały ten autonomiczny, jedyny w swoim rodzaju region.

Na zajęcia zapraszamy dzieci od lat 7 wraz z rodzicami/opiekunami oraz młodzież i osoby dorosłe.

Uczestnicy zajęć odebrać mogą wydrukowane mapy w formacie A3 w Willi Caro, bądź pobrać je w wersji do druku: TUTAJ.

Zajęcia bezpłatne, zapisy: tel. 783 560 006

Organizator: Muzeum w Gliwicach

Nowa wystawa w Willi Caro - do 21 lutego 2021!

Fedruję śląski krajobraz... Rafał Malczewski – Antoni Wieczorek

Wyjątkowy na tle międzywojennej sztuki polskiej, malarski cykl "Czarny Śląsk" autorstwa Rafała Malczewskiego, w zestawieniu z jednym z najciekawszych przykładów reportażu fotograficznego II Rzeczypospolitej: "Zdjęcia wielkiego przemysłu" Antoniego Wieczorka – czeka na zwiedzających na wystawie "Fedruję śląski krajobraz... Rafał Malczewski – Antoni Wieczorek" w Willi Caro. Seria "Czarny Śląsk" już od swego premierowego pokazu w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie w maju 1935 r. wzbudzała szeroki rezonans na polu publicystycznym, zarówno w kwestii przedmiotu, jak i rozstrzygnięć czysto artystycznych. Cykl tematyczny Rafała Malczewskiego zafunkcjonował w świadomości społecznej jako swego rodzaju archetypowy wizerunek Śląska – obraz tego najbardziej uprzemysłowionego obszaru Polski zaczął być utożsamiany ze sztuką twórcy "Czarnego Śląska". Przygotowaną przez Muzeum w Gliwicach wystawę można uznać za pierwszą – po pokazach kompozycji Malczewskiego w 1935 r. – próbę możliwie całościowej i spójnej rekonstrukcji śląskiego cyklu, na który złożyło się ponad sto prac, obrazów olejnych, akwarel i szkiców, z czego część rozproszyła się i zaginęła podczas II wojny światowej.

Ekspozycja, dopełniona fotografiami Antoniego Wieczorka wykonanymi na terenie Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Chorzowie, wzbogacona została szerokim przeglądem międzywojennych wydawnictw: katalogów wystaw, ogólnopolskich oraz regionalnych czasopism kulturalnych, tekstów literackich Rafała Malczewskiego. Znajdziemy na niej również dedykowany malarzowi „literacki” reportaż Fotografie ze Śląska Jarosława Iwaszkiewicza. Na wystawie znajdą się również ówczesne opracowania reklamujące turystyczno-krajoznawcze walory Śląska, a także fotografie przybliżające instytucje opieki nad sztuką funkcjonujące w latach międzywojennych. To wszystko złoży się na wielowymiarowy, artystyczny i społeczno-kulturowy portret Śląska w II Rzeczypospolitej. Nie ulega wątpliwości, że Rafał Malczewski i Antoni Wieczorek na różnych polach aktywności twórczej zdefiniowali wizerunek Śląska trzeciego dziesięciolecia ubiegłego wieku. Ich prace stanowią nieodłączny element tożsamości regionu i kulturowego dziedzictwa II Rzeczypospolitej. Kuratorem wystawy jest Marek Meschnik, historyk sztuki.

Zapraszamy na wernisaż on-line na muzealnym kanale YouTube

Eksponaty ze zbiorów:

Biblioteki Jagiellońskiej, Biblioteki Śląskiej w Katowicach, Muzeum w Chorzowie, Muzeum Jacka Malczewskiego w Radomiu, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Śląskiego w Katowicach, Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem, Narodowego Archiwum Cyfrowego.

Uwaga! Przez cały czas trwania wystawy zwiedzać ją można bezpłatnie!

Kurator wystawy i autor scenariusza: Marek Meschnik
Kierownik wystawy: Anna Piontek
Aranżacja plastyczna: Tomasz Kokott
Termin ekspozycji: 28.01 – 21.02.2021
Organizator: Muzeum w Gliwicach

Nowa wystawa w Czytelni Sztuki - do 21 lutego 2021!

Śląsk w obrazach fotograficznych Jana Bułhaka

W 1936 roku Jan Bułhak (1876–1950), będący u szczytu kariery prestiżowy fotograf, który obchodził właśnie 30. rocznicę pracy twórczej, autor tematycznych albumów z serii Polska w obrazach fotograficznych..., otrzymał zlecenie wykonania – jak zapisano w umowie – fotograficznej serii propagującej ziemię śląską. Zadanie powierzył mu – działający z ramienia Instytutu Śląskiego wraz z Oddziałem Sztuki Urzędu Wojewódzkiego oraz Wojewódzkiej Komisji Turystycznej w Katowicach - dr Tadeusz Dobrowolski. Zaproszenie Bułhaka na Śląsk latem 1936 r. było związane z obchodami 10. rocznicy sprawowania urzędu wojewody przez dr. Michała Grażyńskiego. Wybór miejsc i motywów podyktowany był wymogiem zaprezentowania modernistycznego oblicza województwa, a także stanowił próbę ukazania specyfiki Śląska, co łączyło się z lansowaną przez Grażyńskiego ideą regionalizmu. Monograficzny zespół fotografii objął ówczesne terytorium województwa śląskiego w całej rozciągłości: od Lublińca po Istebną i od Łazisk po Mysłowice, czyli Śląsk Biały, górnośląskie zagłębie przemysłowe, tzw. Śląsk Czarny, jak i tereny leżące na południu województwa, tzw. Śląsk Zielony. Nie ulega wątpliwości, że wyrosła z podróży Jana Bułhaka na Śląsk w 1936 r. seria "obrazów fotograficznych" należy do najbardziej spektakularnych przedsięwzięć w kreśleniu wizerunku Śląska za pośrednictwem fotografii. Serię tą prezentujemy na wystawie "Śląsk w obrazach fotograficznych Jana Bułhaka" w Czytelni Sztuki. Kuratorem ekspozycji jest Marek Meschnik, historyk sztuki. Wystawa powstała przy współpracy z Muzeum Górnośląskim w Bytomiu.

Zapraszamy na wernisaż on-line na muzealnym kanale YouTube

Uwaga! Przez cały czas trwania wystawy zwiedzać ją można bezpłatnie!